یکی از وسایل ضروری در ساختمان های چند طبقه آسانسور است.درواقع بدون وجود آسانسور جابجایی افراد بین طبقات مختلف ساختمان های مسکونی کار دشواری است.
البته در کمال ناباوری در کشور ما هنوز هم ساختمان های چند طبقه هستند که فاقد آسانسور میباشند.
آسانسور فقط مختص ساختمان های مسکونی نیست.امروزه در فروشگاهها ، کارگاههای تولیدی ، رستوران ها ، بیمارستان ها ، ساختمان های اداری و تجاری ، بانک ها و غیره شاهد انواع آسانسور هستیم که با استفاده از آنها جابجایی افراد و یا کالا به راحتی صورت میگیرد.
مصریان قدیم نیز برای ساختن اهرام ثلاثه و انتقال سنگهای عظیم، با استفاده از ابزار و تجهیزات چوبی گرد و الوارهای مختلف، و نوعی وزنه تعادل برای انتقال آنها و یا خاک ریزی و انباشته کردن خاک در نقاط مورد نظر،به این کار دست می زدند. وزنه چدنی آسانسور
ارشمیدس با اختراع لوله مارپیچ برای انتقال آب از فرو دست به سمت بالا گامی اساسی برداشت، راهبان صومعه مونت سنت میشل (Mont St Michel) در قرن سیزدهم با استفاده از سر هم کردن وسایلی که شباهت زیادی به تردمیلهای امروزی داشت، با نیروی حیواناتی مانند اسب و الاغ نسبت به حمل وسایل و لوازم از سطحی شیبدار به نقاط بالاتر بهره می بردند.
با توجه به پیشرفت علم و رشته مطالعات در رابطه با کاربرد خواص آب و مایعات دیگر بویژه جریان انتقال فشار سیال و انتقال یک نیروی کوچک به یک نیروی بزرگ و استفاده از آن، و با اختراع موتور بخار راه برای استفاده از قدرت هیدرولیک در عملکرد و بهبود حمل کالا و انسان به طبقات بالا هموار شد. بر اساس مستندات، استفاده مدرن از سیستم هیدرولیک به سال ۱۷۸۵ باز میگردد.
زمانی که ویلیام آرمسنرانگ (William Armstrong) با نگاه کاوشگرانه به چرخ آب متوجه تلف شدن انرژی در این وسیله شد و با قدرت خلاقه ذهن کاوشگر خود توانست سیستم هیدرولیک را متحول نماید.در سال ۱۷۹۵ ژوزف براما (Joseph Brammah) در انگلستان با اختراع یک نوع پرس هیدرولیک، آن را به نام خود ثبت نمود. وزنه آسانسور چدنی
در سال ۱۸۲۳ اولین آسانسور به نام “اطاق صعودی” که به صورت پلاتفرم باز و پانوراما بود توسط دو تن از معماران به نامهای Burton و Hormer جهت استفاده گردشگرانی که برای دیدن مناظر زیبای شهر لندن به این شهر می آمدند، در انگلستان ساخته شد. در سال ۱۸۲۷ انجمن هیدرولیک بوفالو در منطقه صنعتی و مرکز تولید صنایع نساجی با استفاده از ایجاد کانال هیدرولیک و نیروی آب به رهبری دکتر ابنزر جانسون (Dr. Ebenezer Johnson) در شهر بوفالوی نیویورک تاسیس شد. در سال ۱۸۳۳ کارگران معدن در کوه (Harz) با استفاده از” میله های” عمودی رفت و بازگشت در عمق ۶۰ متری معدن را تجربه کردند.در سال ۱۸۳۵ Forst و stutt Built با استفاده (Counterweighted) و نیروی بخار و تسمه سیستم بالابر را در انگستان توسعه داند.
قانون فشار مایعات پاسکال نیز در شکل گیری و رونق سیستم هیدرولیک نقش بسزایی داشت. سر ویلیام تامپسون ( Sir William Thompson) در سال ۱۸۴۵ اولین جرثقیل هیدرولیک را تکمیل و در اسکله بندر نیوکاسل انگستان برای خالی کردن محموله کشتی ها بکار گرفت. در سال ۱۸۴۶ اولین آسانسور هیدرولیک که با فشار آب کار می کرد توسط سر ویلیام آرمسترانگ( William Armstrong) ساخته شد.
انسانها از زمانی که روی به ساختمانسازی آوردند، به دنبال احداث ساختمانهای بلندمرتبه بودند. نمونههایی از ساختمانهای مرتفع بهجامانده از دوران گذشته نشان میدهد که توان فنی این کار نیز برای انسانها وجود داشته است. اما واقعیت این است که یک عامل مهم بازدارنده در این مسیر وجو داشته است. مسئله جابجایی بین طبقات در ساختمانهای بلندمرتبه بهعنوان یک مشکل جدی به شمار میرفت. امکان اینکه در هرلحظه از شبانهروز بین از تعداد زیادی پله برای رفتوآمد بین طبقات استفاده شود، مشکل بزرگی بود که عملاً باعث میشد انسانها از بنای ساختمانهای مرتفع چشمپوشی کنند. اما ابداع آسانسور بهیکباره این چالش بزرگ را از پیش روی انسانها برداشت. در این مقاله قصد داریم تا درباره آسانسور و انواع آن بهطور مفصل بحث کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.انسانها از زمانی که روی به ساختمانسازی آوردند، به دنبال احداث ساختمانهای بلندمرتبه بودند. نمونههایی از ساختمانهای مرتفع بهجامانده از دوران گذشته نشان میدهد که توان فنی این کار نیز برای انسانها وجود داشته است. اما واقعیت این است که یک عامل مهم بازدارنده در این مسیر وجو داشته است. مسئله جابجایی بین طبقات در ساختمانهای بلندمرتبه بهعنوان یک مشکل جدی به شمار میرفت. امکان اینکه در هرلحظه از شبانهروز بین از تعداد زیادی پله برای رفتوآمد بین طبقات استفاده شود، مشکل بزرگی بود که عملاً باعث میشد انسانها از بنای ساختمانهای مرتفع چشمپوشی کنند. اما ابداع آسانسور بهیکباره این چالش بزرگ را از پیش روی انسانها برداشت. در این مقاله قصد داریم تا درباره آسانسور و انواع آن بهطور مفصل بحث کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
مزایا و معایب آسانسورهای هیدرولیک
1- افزایش ایمنی و کاهش خطر سقوط کابین به دلیل استفاده از جک
2- برخورداری از حرکت یکنواحت و بدون صدا
3- توقف ملایمتر و هم تراز شدن بهتر کابین در طبقات
4- حرکت رو به پایین کابین با کمک نیروی ثقل و موتور خاموش
5- طول عمر زیاد قطعات و استهلاک کم به دلیل کاهش قطعات متحرک
6- افزایش ایمنی برای نصب و سرویس به وسیله حذف یا کاهش قطعات دوار
7- افزایش ایمنی و پیشگیری از خطر برقگرفتگی به وسیله قرار دادن الکتروموتور غوطهور در مخزن پاوریونیت
8- کاهش گرمای محیط موتورخانه از طریق خنک شدن الکتروموتور توسط روغن
9- امکان حذف گاورنر (سرعت شمار) در سیستمهای جک مستقیم با استفاده از مکانیزم Rupture Valve برای فعال کردن سیستم ایمنی ترمز اضطراری
10- امکان تنظیم سرعت تا 1 متر بر ثانیه به وسیله شیر کنترل هیدرولیکی که به مراتب کم هزینهتر و ایمنتر از آسانسورهای کششی 3VF است.
11- امکان افزایش فضای کابین و کاهش هزینه سازه چاه آسانسور
12- کاهش هزینه نگهداری و تعمیرات قطعات
13- افزایش ضریب ایمنی در برابر خطرات آتشسوزی و زلزله به علت سهولت دسترسی به موتورخانه در پایین و امکان خروج اضطراری از کابین
14- دسترسی آسان سرویس کار به موتورخانه در مواقع اضطراری
15- استفاده از فضاهای بدون استفاده با کمترین محدودیت ممکن
مزایای آسانسورهای هیدرولیک این است که علی رغم داشتن استهلاک کمتر ، قدرت و امنیت بالایی دارند ولی از عمده ترین معایب آسانسور محدودیتی است که در طول مسیر و سرعت آنها وجود دارد.
با توجه به کلونی شهرنشینی و سکونت های فشرده آپارتمانی ، نیاز شدیدی به آسانسورهای کم حجم با ظرفیت حمل بالا می باشد که شرکت های سازنده با در نظر گرفتن مزایا و معایب آسانسورهای هیدرولیک اقدام به گسترش سطح تولید خود در سایزهای مختلف و با ظرفیتهای متفاوت نموده اند.
حذف موتورخانه از بالای ساختمان
یکی از مهمترین مزایای آسانسور هیدرولیکی از نظر معماری و ساخت، حذف موتورخانه از بالای چاه آسانسور در بخش فوقانی ساختمان است. برای نصب آسانسورهای کششی عمدتا باید اتاقک موتورخانهدر بالای چاه آسانسور روی پشت بام احداث شود. این امر باعث می شود ضمن از دست دادن فضا (در سطح افقی و عمودی) هزینه های مالی بالایی نیز به پروژه تحمیل شود. همچنین شایان توجه است که در این وضعیت نمیتوان پشت بام را یک ایستگاه آسانسور تعریف کرد. این در حالی است که با توجه به بی نیاز بودن آسانسورهای هیدرولیک از موتورخانه در پشت بام، براحتی امکان تعریف یک ایتگاه آسانسور در پشت بام وجود دارد.
مزایای آسانسور کششی
آسانسورهای کششی در حال حاضر بیشترین استفاده را در کشور دارند.این آسانسورها توسط سیم بکسل از یک سو به کابین و از سوی دیگر به وزنه تعادل متصل هستند.با بالارفتن کابین ، وزنه به سمت پایین و با پایین آمدن آن وزنه به سمت بالا حرکت می کند.
از مزایای آسانسور کششی می توان به سرعت بالاتر این آسانسورها نسبت به آسانسورهای هیدرولیکی نام برد.این آسانسورها از مکانیزم ساده تری نسبت به آسانسورهای هیدرولیکی برخوردارند. وزنه آسانسور چدنی و تعمیر و نگهداری آن ها نیز توسط بسیاری از تعمیرکاران آسانسور قابل انجام است.ضمن ان که بیشتر قطعات آسانسورهای کششی گیربکسی ، در کشور تولید می شود.
مزایای آسانسور کششی به تفکیک
نصب و راه اندازی آسان آسانسورهای کششی
تعمیر و نگهداری آسان و به صرفه
سادگی سیستم فرمان آسانسورهای کششی
سرعت بیشتر نسبت به سیستم هیدرولیکی
مصرف انرژی کمتر نسبت به سیستم هیدرولیکی
معایب آسانسور کششی
آسانسورهای کششی نیاز به موتورخانه دارند.
نیاز به فضای بیشتر نسبت به آسانسورهای هیدرولیکی
نیاز به فضای زیاد برای نصب و راه اندازی موتور خانه
در هنگام شروع حرکت و هنگام ایستادن نمیتواند نرم و آرام عمل کند.
سر و صدای بیشترنسبت به آسانسورهای هیدرولیکی
آسانسور کششی چیست
متداول ترین آسانسورهای نصب شده در کشور آسانسورهای کششی هستند.در این آسانسورها از یک موتور به عنوان نیروی محرکه لازم برای حرکت آسانسور استفاده می شود.موتور آسانسور یا در موتورخانه یا دربالای چاهک آسانسور و یا در پایین چاهک مورد نصب و راه اندازی قرار می گیرد.موتور دارای یک فلکه است.که بر روی این فکله سیم بکسل قرار می گیرد.
سیم بکسل از یک سو به کابین و از سوی دیگر به وزنه تعادل متصل است.وزن هر نفر در محاسبات مربوط به آسانسور۷۵کیلوگرم است و دلیل قرار گرفتن این وزنه ها در سیستم آسانسور کمک کردن در بالابردن آسانسور است .اساس کار این آسانسورها بر اساس نیروی اصطکاک بین سیم بکسل ها و فلکه کششی موتور است .
از مزایای آسانسور کششی قابلیت نصب برای ساختمان های مرتفع و برج هاست.در حال حاضر آسانسورهای کششی در کشور بیشترین استفاده را دارند.و در نصب های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.بازرگانی رایا آسانسور انواع پکیج های آسانسور با قیمت مناسب را به سراسر کشور کشور عرضه می نماید.
آسانسورهای مغناطیسی
در ادامه بحث آسانسور و انواع آن، به آسانسورهای مغناطیسی میرسیم. اساس عملکرد آسانسورها مغناطیسی از منطق سادهای پیروی میکند. حتماً میدانید که درصورتیکه قطبهای همنام دو آهنربا به یکدیگر، آن دو از هم فاصله میگیرند. دقیقاً از همین مفهوم ساده در طراحی آسانسورهای مغناطیسی استفاده میشود. در چاهک این آسانسورها، بهجای قراردادن ریل آسانسور در دیوارهها آهنربای مغناطیسی کار میگذارند در کف آسانسور نیز یک آهنربای مغناطیسی با قطب مخالف آهنربای واقع در دیوارهها وجود دارد، بااتصال برق نیروی رانش باعث بالا رفتن آسانسور میشود.
همانطور که احتمالاً متوجه شدید در آسانسورهای مغناطیسی بههیچعنوان از سیم بکسل و موتور الکتریکی استفاده نمیشود. ازنظر تئوری حتی امکان جابجایی آسانسورها بهصورت افقی به کمک مکانیزیم فوق وجود دارد. درواقع ابداع این دسته از آسانسورها با وجود ساختمان نسبتاً سادهای که دارند، بهعنوان یک تحول بزرگ در عرصه ساخت آسانسور بهحساب میآید. تنها عامل محدودکننده استفاده از این آسانسورها، هزینه اولیه بسیار زیادی است که به سازنده تحمیل میشود. حتی ازنظر ایمنی نیز قابلیت بسیار بهتری در مقایسه با سایر انواع آسانسورها دارد. باید منتظر ماند و دید که آیا در آینده با کاهش هزینههای اولیه ناشی از نصب و راهاندازی این آسانسورها، بهعنوان جایگزین اصلی برای انواع دیگر مطرح خواهند شد یا خیر.
آسانسورهای پیچی
مورد آخری که در بحث آسانسور و انواع آن باید موردبررسی قرار دهیم، آسانسورهای پیچی است. اگر ساختمان موردنظر دارای درنهایت دارای چهار طبقه است و همچنین اگر فضای کمی برای احداث آسانسور در اختیاردارید، استفاده از آسانسورهای پیچی بهعنوان بهترین گزینه پیش روی شما به شمار میرود. آسانسورهای پیچی را میتوان هم با برق سهفاز و هم برق تکفاز نصب و راهاندازی کرد.
ساختار بخش محرک این دسته از آسانسورها از یک پیچ بلند، مهره و تسمه تشکیل شده است که به کمک یک موتور الکتریکی به حرکت درمیآیند. امنیت و ضریب اطمینان آسانسورهای پیچی نیز بسیار بالا است و در مواردی که از این آسانسورها استفادهشده است، وزنه آسانسور چدنی تاکنون گزارشی مبنی بر سقوط کابین آسانسور گزارش نشده است. این امر به خاطر آن است که مکانیزم این آسانسور در حالت عادی بدون حرکت و قفل است و تسمه تنها عامل حرکت میباشد و در صورت پاره شدن تسمه آسانسور از کار میایستد.
موتور این آسانسورها وزن و ابعاد کمی دارد و نیازی به در نظر گرفتن فضایی بهعنوان موتورخانه برای جانمایی موتور وجود ندارد؛ چراکه روی بدنه کابین آسانسور سوار میشود. این دسته از آسانسورها را میتوان برای جابجایی تعداد نفرات زیاد نیز مورداستفاده قرارداد. البته استفاده از این آسانسورها در کشور ما هنوز چندان رایج نشده است و در موارد محدود مورداستفاده قرار میگیرند.