برج میلاد به عنوان یک برج مخابراتی چند منظوره به شمار میآید. محل قرارگیری این برج در بخش شمال غربی شهر تهران است. وسعت و زیربنای برج میلاد 13 هزار متر مربع است و ارتفاع برج میلاد 435 متر است که آن را به بلندترین برج در ایران تبدیل کرده است. برج میلاد از نظر ارتفاع، جایگاه ششم را در جهان دارد. همچنین برج میلاد در میان برجهای بلند مخابراتی در جهان و سازههای بلند دارای جایگاه 19 است. یکی از بخش ها و جذابه های برج میلاد، آسانسور برج میلاد است. سازه راس برج نیز دارای وسعت بسیار زیادی است، به همین علت به عنوان بزرگترین برج مخابراتی دنیا شناخته میشود. هنگام ساخت آسانسور برج میلاد از تعداد زیادی وزنه چدنی آسانسور استفاده شده است.
برج میلاد بلندترین سازه ایرانی، در واقع برجی مخابراتی با اهدافی چندگانه است. این بنا در شمال غربی پایتخت، در فضایی گسترده با امکانات اداری، تجاری و تفریحی فراوان قرار گرفته است. این برج سازهای نامتکی بدون نیاز به تکیهگاه و واسطههایی همچون کابل و سیم بوده و با طول 435 متر به گنبد آسمان مشهور است. آسانسور برج میلاد، رابطی قدرتمند میان طبقات این بناست و بدون آن دسترسی به قسمتهای مختلف برج امکانپذیر نیست. وسعت کاربری این سازه 13 هزار متر بوده و در نوع خود بینظیر است. کسب مقامهای اول در وسعت زیر بنا و مقام ششم در میان برجهای مخابراتی جهان، صحتی بر این نکته است.از مهترین اجزای ساخت این آسانسور عظیم می توان به وزنه تعادلی آسانسور اشاره کرد که نقش به سزای در حفظ تعادل آسانسور دارد.
قبل از صحبت درباره آسانسور های برج میلاد باید گفت که برج میلاد یک برج مخابراتی چند منظوره است که در قسمت شمال غربی تهران بنا شده است. برج میلاد با ارتفاع 435 متر، بلندترین برج ایران، نوزدهمین برج بلند مخابراتی جهان و نوزدهمین سازهٔ بلند نامتکی جهان و از لحاظ ارتفاع، ششمین برج مخابراتی بلند جهان است. گفتنی است این برج با ۱۳ هزار متر زیربنا از لحاظ وسعت کاربری سازهٔ رأس برج، در میان همه برج های مخابراتی دنیا مقام اول را دارد.
درباره برج میلاد
شکل ظاهری برج میلاد نیز بسیار متفاوت است و ارتفاع برج میلاد به حدی زیاد است که از هر قسمت شهر قابل رویت است. به همین علت بسیاری از افراد برج میلاد را به عنوان نماد پایتخت کشور ایران به رسمیت میشناسند. تصور رایج و عمومی دیگری درباره برج میلاد درباره محل قرارگیری این برج است که بسیاری از افراد تصور میکنند که برج میلاد بر روی گسل موجود در شهرک غرب تهران قرار گرفته است.
با توجه به ارتفاع بسیار زیاد برج میلاد وظیفه آسانسور برج میلاد که همان آسانسور شیشه ای درون این برج است، اتصال لابی برج به گنبد آسمان است. احتمالا این تصویر زیبا را در ذهن خود تصور کرده و هیجان خاصی پیدا کردهاید. همه آسانسورهای درون برج تحمل وزن بین 2000 تا 4000 کیلوگرم را دارند. البته ظرفیت کابین آسانسور برج کمی متفاوت است. همچنین دو آسانسور درون برج مجهز به سیستم ضد حریق هستند.
مشخصات آسانسورهای برج میلاد
آسانسور برج میلاد، راهی ارتباطی در طول سیصد متر ارتفاع است که لابی برج را به نوک گنبد آسمان متصل میکند. حتی تصور حرکت در طول این بنای بلند و مستحکم لذتبخش و هیجانانگیز است. از لحاظ تخصصی، آسانسورهای برج میلاد دارای تجمل وزنی میان دو هزار تا چهار هزار کیلو هستند. تعداد آسانسورها شش عدد بوده که دو عدد ضد حریق هستند.
نکته مورد توجه این آسانسورها، تکنولوژی استفاده شده در تأمین برق آنها است که در نوع خود فوقالعاده عمل میکنند. این سیستم دارای موتورهایی فوق قوی و درایوهایی با آخرین فناوریها و تکنولوژیهای روز دنیاست. همچنین دو دستگاه از شش دستگاه آسانسور تا نوک سازه میروند و ظرفیتی هزار کیلوگرمی دارند. موتورخانه در سیستم آسانسور برج میلاد، برعکس کلیه سیستمهای متداول آسانسور، در نوک سازه قرار نگرفته است. بلکه در انتهای چاه آسانسور و در عمیقترین قسمت تعبیه شده است.
سرعت آسانسور برج میلاد:
در برج میلاد 6 عدد آسانسور با سرعت بسیار بالا (7متر بر ثانیه) وظیفه انتقال مسافران و خدمت رسانی به اشخاص را به عهده دارند. سرعت آین آسانسور ها به وسیله درایو و تنظیمات مربوطه در تابلو فرمان کمتر می شود یعنی کل مسیر حدودا 297 متر می باشد و از آنجایی که این مسیر بسیار طولانی است، باید از سیستم زنجیر جبران در آن استفاده نمود.
درباره سازه آسانسور برج میلاد:
در سیستم کانورتر این آسانسور ها، امکان تولید برق در حالت ژنراتور وجود دارد.
سیستم ترمز موتور آسانسور های برج میلاد نیروی خود را برای باز نگه داشتن فک ترمز از فشار روغن تامین می کند.
به وسیله مکانیزم مربوطه در زمان حرکت، فک ترمز ها با فشار روغن باز شده و تا زمان توقف در همان حالت می مانند.
تعداد درب های کابین در آسانسور های برج میلاد ٣ عدد می باشد که بیشتر بازدید کنندگان فقط متوجه یکی از درب ها می شوند.
با توجه به نمای شیشه ای چاه، امکان نصب تیر دو سر در گیر در سراسر چاه میسر نبوده و در این خصوص می بایست از تیر یک سر در گیر استفاده می شد.
به منظور ایجاد استحکام لازم، از بولت های حدود یک متری جهت فیکس کردن تیر از دیواره داخلی چاه آسانسور هیدرولیک به فضای هسته مرکزی برج استفاده شده است.
عملکردهای آسانسور برج میلاد
برج میلاد دارای شش دستگاه آسانسور فوق سریع بوده که در کسری از ثانیه مسافران، پرسنل و انواع بار را جابهجا میکنند. نکته قابل توجه در آسانسور برج میلاد، امکان تنظیم سرعت حرکت آنها است که به وسیله درایو و تنظیمات مربوط به آن انجام گرفته و از طریق تابلو فرمان اجرایی میشود. این آسانسورها امکان حرکت در ارتفاعی حدوداً سیصد متری را دارند. صد البته که این ارتفاع بسیار طولانی است و قاعدتاً برای طی آن راهکاری اندیشیده شده است.
متخصصان سازههای بالابر، استفاده از فناوری سیستم زنجیر جبران را در آسانسورهای برج میلاد به کار بردهاند. بدین ترتیب امکان تولید برق در سیستمهای مبدل و در حالت ژنراتور وجود داشته و در مقابل برای توقف کابینها در طبقات مختلف از سیستم ترمز موتور استفاده میکنند. این تکنولوژی با استفاده از فشار روغن هیدرولیک محقق گردیده و فک ترمز آسانسور در محل توقف بسته میشود.
تفاوت آسانسور برج میلاد با آسانسورهای معمولی
کابین آسانسور برج میلاد از نوع شیشهای و از دسته کابینهای لاکچری آسانسور محسوب میشود. برخی از تفاوتهای اساسی و فوق العاده آسانسور برج میلاد با دیگر آسانسورهای معمولی شامل موارد زیر هستند:
فناوری و تکنولوژی استفاده شده در آسانسور برج میلاد برای تولید برق
برخورداری آسانسور از موتورها و درایوهایی بسیار قدرتمند و مطابق با آخرین تکنولوژیهای روز دنیا
رفتن دو عدد از آسانسورهای برج میلاد تا نوک برج
قرار گرفتن موتور آسانسور برج میلاد در عمیقترین بخش چاه آسانسور، برعکس محل قرارگیری چاه در آسانسورهای معمولی
امکان جابجایی افراد توسط آسانسور برج در کمترین زمان ممکن
قابلیت تنظیم سرعت آسانسور توسط درایو و سایر تنظیمات درون تابلو فرمان آسانسور
استحکام
آسانسور برج میلاد نمایی شیشهای دارد. این جذابیت بصری برای این است تا مسافران بتوانند به هنگام قرارگیری در آن و در حین حرکت به بالا یا پایین، از مناظر اطراف لذت ببرند. علاوه بر آن میزان افزایش یا کاهش ارتفاع، خود چالشی هیجانانگیز برای بسیاری افراد محسوب میشود. به علت شیشهای بودن کابینها، نصب تیرهای دو سر درگیر در چاهک امکانپذیر نبوده و میبایست برای آن از راهکار دیگری استفاده کرد.
بهکارگیری تیرهای یک سر اتصال شیوهای تازه بود تا علاوه بر آن و در جهت بالا بردن استحکام لازم از (وزنه تعادلی آسانسور)
بولت های یک متری نیز استفاده کنند. این بولتها به منظور ثبات تیر بر سر جای خود در داخل دیواره داخلی چاه قرار گرفته و استحکام آسانسور را بالا میبرند. روش فوق با استفاده از مقاومت دیواره چاه به فضای اصلی و مرکزی برج عمل میکند. علاوه بر اینها به لحاظ ایمنی، درهای آسانسور برج میلاد سه عدد تعبیه شدهاند، اگرچه مسافرین تنها از یکی استفاده میکنند.
میزان سرعت آسانسور برج میلاد
احتمالا با توجه به خصوصیاتی که درباره برج میلاد ذکر کردیم، به اهمیت ویژه آسانسور برج میلاد پی بردهاید. اشخاص و مسافران در برج میلاد برای جابجایی بین طبقات میتوانند از 6 آسانسور شیشه ای درون برج استفاده کنند. هر شش آسانسور دارای سرعتی بسیار بالا(هفت متر بر ثانیه) هستند.
در آسانسور برج، تابلو فرمان آسانسور و اجزای درونی آن از جمله درایو و تنظیمات آن نقش ویژهای دارند. وظیفه اصلی درایو و تنظیمات آن، کاهش سرعت آسانسور است. با توجه به ارتفاع بسیار زیاد برج میلاد و محدودیت آسانسورها در طی کردن ارتفاعات زیاد باید آسانسور این برج دارای ساختار و عملکرد متفاوتی باشد. به صورت مثال از زنجیر جبران برای طی شدن ارتفاع 297 متری آسانسور برج میلاد استفاده میشود.
ریل های آسانسور برج میلاد:
ریل های به کار رفته در برج میلاد از نوع ریل سوپر ساورا، بال پهن و با ضخامت نیش ریل ١٩ میلیمتر می باشند و از تیکه ریل بعنوان پستبند یا fishplate استفاده شده است. هم در کابین و هم در وزنه از رولر گایدشو استفاده شده که عملا در سرعت های بالا استفاده از رولر اجتناب ناپذیر است. قطر رولر کابین حدود ٣٠ سانتیمتر و از سه جهت اطراف ریل فیکس می شود.
خوب است بدانید که:
برج میلاد با ارتفاع چهارصد و سی و پنج متر ارتفاع، چهارمین برج بلند مخابراتی جهان می باشد.
مقام اول بلندترین برج مخابراتی جهان متعلق به برج مخابراتی تور نتو کانادا با ارتفاع تفاع پانصد و پنجاه وسه متر سی سانتی متر ارتفاع می باشد.
مقام دوم نیز به برج مخابراتی مسکو با ارتفاع پانصد و سی وسه متر و سی سانتیمتر تعلق دارد
مقام سوم نیز با ارتفاع چهارصد و شصت متر مربوط به برج مخابراتی شانگهای چین می باشد.
نگاهی به آسانسورهای برج میلاد
برج میلاد بلندترین برج ایران، ششمین برج مخابراتی جهان و نوزدهمین سازه بلند جهان است. این برج با 435 متر طول شامل 3 نوع آسانسور است:
1- آسانسورهای بخشهای پایینی (لابی)
2- آسانسورهای پرسرعت در بخش میانی
3- اسانسورهای بخشهای بالایی (نوک برج)
قسمت پایینی 4 آسانسور با سرعت 1.6 متر بر ثانیه و ظرفیت 1600 کیلوگرم طول مسیر 27 متر دارد.
قسمت میانی 6 آسانسور دارد که به صورت گروه های دوتایی با مشخصات زیر نصب شده اند:
آسانسور شیندلر 700 –سرعت 7 متر بر ثانیه- ظرفیت 1850 کیلوگرم، طول مسیر 302 متر
آسانسور شیندلر 700 –سرعت 7 متر بر ثانیه، ظرفیت 4000 کیلوگرم، طول مسیر 296 متر
آسانسور شیندلر 700 –سرعت 7 متر بر ثانیه، ظرفیت 1850کیلوگرم، طول مسیر 296 متر
آسانسور شیندلر 700 –سرعت 7 متر بر ثانیه، ظرفیت 1850 کیلوگرم، طول مسیر 292 متر
آسانسورهای نوک برج با سرعت 1.6 متر بر ثانیه و ظرفیت 1600 کلیوگرم و طول مسیر 27 متر
آسانسورها دارای استاندارد EN 81 هستند و در بعضی موارد از استانداردها هم ایمنتر هستند. مثلا درها به مدت 2 ساعت ضدحریق هستند. همچنین سیتمی در آسانسورها ایجاد شده که جریان مستقیم اضافی را به شبکه اصلی برج منتقل میکند. دربهای اصلی از 2 تکه تشکیل شدهاند که از وسط باز میشوند. دربهای خروج اضطراری به آسانسورهای مجاور از طریق دیوار کابین و پله های بالای سقف کابین نیز وجود دارند.
سازه آسانسور
پیشتر نیز گفتیم که این آسانسور، دارای سازه و ساختاری بسیار متفاوت با سایر آسانسورها است. در این قسمت سازه آسانسور شیشه ای برج میلاد را به صورت کامل بررسی میکنیم:
تولید برق در سیستم کانورتر آسانسور، در حالت ژنراتور انجام میشود.
در آسانسور مذکور مانند همه آسانسورها یک سیستم ترمز وجود دارد. این سیستم برای باز نگه داشتن فک ترمز از نیروی فشار روغن استفاده میکند.
بر اساس مکانیزم مشترک در همه آسانسورها، باز شدن فک ترمز آسانسور توسط فشار روغن انجام میشود. فک ترمز تا زمان توقف کامل آسانسور در همان حالت باقی میماند.
همه کابینهای متعلق به آسانسور این برج دارای سه درب میباشند. با این وجود بیشتر افراد فقط متوجه یکی از دربهای کابین آسانسور میشوند.
آسانسور شیشه ای برج میلاد همانطور که از نامش مشخص است دارای نمایی شیشهای است. بنابراین در کل مسیر چاه این آسانسور امکان نصب تیر دو سر در گیر وجود ندارد.
به منظور ایجاد و حفظ استحکام درون آسانسور برج میلاد، از یک بولت یک متری درون چاه استفاده میشود. این بولتها برای فیکس کردن تیر از دیواره داخلی چاه آسانسور هیدرولیک به فضای هسته مرکزی برج میلاد کاربرد دارند.
ریلهای آسانسور شیشه ای برج میلاد
ساختار ریلهای آسانسور برج نیز به صورتی ویژه ای است. برند و مشخصات اولیه ریلهای آسانسور برج میلاد شامل موارد زیر است:
سوپر ساورا
بال پهن
دارای ضخامت نیش ریل 19 میلی متر
موارد مذکور به عنوان مشخصات اولیه آسانسور این برج به شمار میآیند. پسبند ریل آسانسور یا fishplate از تیکه ریل ساخته میشود. کابین آسانسور برج و وزنههای آن دارای عضوی مشترک به نام رولر گایدشو هستند. در واقع همه آسانسورهایی که دارای سرعت زیادی هستند باید مجهز به این ابزار باشند.
رولر گایدشوهای درون کابین آسانسور، دارای قطری خاص و در حدود 30 سانتی متر هستند. این رولرها از سه جهت اطراف ریل آسانسور برج میلاد فیکس میشوند.
نحوه شاقول کردن چاه آسانسور برج میلاد
نخ متصل در سیستم آسانسور برج بسیار نازک و دارای ضخامتی کم است اما بسیار مقاوم هستند. امکان نصب سیمهای مذکور در دستگاه و ریل آسانسور به صورت همزمان وجود دارد. به این روش شاقول اندازی نیز میگویند و عامل اصلی راه اندازی و به کارگیری آن گریک است. وزنه تعادلی آسانسور
در شاقول آسانسور برج میلاد از این طریق به سیمهایی با ضخامت بسیار کم و استحکام بسیار زیاد، وزنههایی 40 کیلویی برای شاقول کردن متصل است.
شاقول سازی برج میلاد بسیار دقیق است، به صورتی که در برجی با این ارتفاع میزان ناشاقولی تنها سه سانتی متر اعلام شده است! روشی معمول برای تعادل سازی وزنههای شاقول که در برج میلاد نیز کاربرد دارد، قرار دادن این وزنهها در آب است. در این صورت دقت و عملکرد وزنهها تا حد زیادی افزایش مییابد.
مشخصات موتور آسانسور برج میلاد
از آنجایی که برج میلاد و همچنین آسانسور آن دارای اهمیت ویژهای هستند، باید از بهترین موتور آسانسور و همچنین بهترین راهنمای خرید موتور آسانسور برای این برج استفاده شود. کارخانه بسیار معروف و حرفهای شیندلر اقدام به ساخت و تعبیه موتورهای آسانسور درون برج نموده است. این کارخانه در صنعت آسانسور جزو کارخانههای مطرح و به نام است که محصولاتی بسیار باکیفیت و قدرتمند تولید میکند.
با توجه به وزن بسیار سنگین موتورهای آسانسور برج میلاد، برای حمل و نصب این موتورها از جرثقیل استفاده میکنند. در صورتی که امکان نصب موتور آسانسور به صورت یکجا وجود نداشت، باید قطعات موتور از یکدیگر جدا شده و در محل مخصوص به هم متصل شوند. هنگام مونتاژ قطعات نیز باید حساسیت زیادی به خرج داد.
نصب و راهاندازی آسانسور
رولرها
ازآنجاییکه در سرعتهای بالای آسانسور، مجبور به استفاده از رولر هستند، در آسانسور برج میلاد نیز مستثنی نبوده و هم در کابین و هم در وزنه از رولر گایدشو بهره بردهاند. رولرها از سه جهت در جای خود ثابت شده و قطری در حدود سی سانت دارند.
ازآنجاییکه ریلهای آسانسورهای برج میلاد، باید به صورت گونیا وار نصب شده باشند، جهت بالا بردن ضریب اطمینان و میزان دقت آن، از گریک و سپس لیزر استفاده میکنند. همچنین برای حفظ امنیت در مقابل افزایش زاویه آلفای ایجاد شده، از بکسهایی با پیچش مضاعف که اصطلاحاً بکسهای دابل رپ شده نامیده میشوند، به کار میبرند.
در آسانسورهایی با سرعتهای بالا کاهش صدا، فشار هوا و … امری غیرقابل گریز است، به همین جهت اجباراً از سیستم شیارهای یو شکل استفاده میکنند. متأسفانه این شیارها، میزان اصطکاک را به وجود نمیآورند. برای غلبه بر این چالش، سیم سیستم بکسل بندی شده و به صورت مضاعفی پیچشها افزایش یافته و سیم بندی میگردد.
ارتفاع سنجی برج
برج میلاد، بلندترین سازه ایرانی با ارتفاع 435 متر ارتفاع بوده و کاربری اصلی آن مخابراتی است. بهطوریکه ششمین برج مخابراتی جهان نام گرفته است و بعد از ژاپن، دو برج واقع در چین، کانادا و روسیه در مقاوم ششم قرار دارد. این بنا، یکی از جاذبههای گردشگری مهم تهران است که توجه بسیاری از توریستها را به خود جلب کرده است.
این مرکز مخابراتی با کاربریهای متفاوتی عجین شده است. علاوه بر کاربری مخابراتی و امکان افزایش انتشار امواج مخابراتی و تلويزيونی، دارای یک عدد هتل 5 ستاره، رستوران گردان، مرکز همایشهای بینالملل، پردیس سینمایی، سالنهای کنسرت و مرکز تجارت بینالملل است.
مقایسه ارتفاع برج میلاد با سایر برجهای جهان
با توجه به ارتفاع عظیم این سازه، وجود امکانات و تجهیزات حملونقل در این برج، یکی از اصلیترین نیازمندیهای آن به شمار میرفت. ازآنجاییکه شیندلر سوئیس بهنامترین و خوش آوازهترین برند تولید آسانسورهای جهان است، آسانسورهای برج میلاد از این شرکت خریداری و تهیه شدند.
نصب موتور این آسانسورها، به دلیل قدرت فوقالعاده و وزن بالای آنها، کاری سخت و تخصصی محسوب میشود. درعینحال نیاز به رعایت استاندارهای ایمنی کار، فاکتوری فوقالعاده مهم است. آسانسورهای شیشهای برج میلاد، از لابی تا رأس برج کشیده شدهاند، گویی راهی بهسوی آسمان باز کرده و مسافران را در طول ارتفاعی بیش از چهارصد متر منتقل میکنند.