امروزه استفاده از آسانسور در ساختمانها به بخش ضروری زندگی ما تبدیل شده است و در این میان کسانیکه ترس از آسانسور دارند بیشترین آسیب را می بینند. این افراد به دلیلی ترسی که دارند قادر به استفاده از آسانسور نیستند و مجبور می شوند که از پله استفاده کنند.
ترس از آسانسور یکی از شایعترین ترسهای است که در میان بعضی از افراد وجود دارد. با توجه به شرایط فرهنگی خانواده های ما و نوع تربیت ما توسط پدر مادر، کاملا طبیعی است که ماها درچار چنین اختلال های روانی باشیم.
علت اصلی این اختلالات به دوران کودکی ما بر می گرده و ریشه در رفتار پدرمادر، جامعه و مدرسه دارد.
اضطرابهای که ما در دوران کودکی متحمل شدیم و کم کم این اضطرابها و ترس ها درون ضمیر ناخودآگاه ما دفن شده و ما بدون اینکه علت آنرا بدانیم دچار چنین اضطرابهای می شویم. و گاها این اضطرابها خود را بصورت ترس از آسانسور نشان می دهد.
شاید شما هم افرادی را در اطراف خود دیده باشید که هنگام سوار شدن بر آسانسور دچار اضطراب و ترس شدیدی میشوند و از سوار شدن اجتناب میکنند. ترس از آسانسور از آن دسته ترسهای مرضی است که ممکن است گاها برای فرد خجالتآور باشد. همچنین بسیاری از مواقع افراد مبتلا را به سختی میاندازد. ممکن است هنگام سوار شدن بر آسانسور مدام مجبور باشید تا برای دیگران توضیح دهید که نمیتوانید سوار آن شوید و از آن بدتر مجبور میشوید طبقات زیادی را با پله بالا بروید. به همین سبب بسیاری از افرادی که به اختلال هراس از آسانسور مبتلا هستند به دنبال راهی برای رهایی از آن میگردند. درمان هراس از آسانسور بدون کمک مشاور بسیار سخت و گاهی غیرممکن به نظر میرسد. اما در ابتدا لازم است تا علائم و علتهای این نوع هراس را در خود جستجو کنید. برای اطلاع از نشانههای اختصاصی فوبیای خاص کلیک کنید.
ترس از آسانسور چیست؟
هراس از آسانسور نوعی ترس از مکانهای بسته است که در آن فرد ترس شدیدی از گیر افتادن و محدود شدن در آسانسور دارد به گونهای که در صورت قرار گرفتن در آسانسور دچار اضطراب و حملات استرسزا میشود. تعداد زیادی از افراد مبتلا به اختلال هراس از آسانسور بیشتر دچار حملات هراس میشوند و علائمی مانند تعریق، تپش قلب، تنفس نامنظم و ضعف از خود بروز میدهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ترس از مکان های بسته کلیک کنید.
افراد مبتلا به هراس از آسانسور به طور قطع یک بار گیرافتادن در آسانسور و به دنبال آن حملات پانیک را تجربه کردهاند؛ به همین سبب زمانی که به آسانسور فکر میکنند و یا با آن مواجه میشوند شرایط استرسزا و حملات پانیک برایشان تداعی شده و آنها را از سوار شدن بر آسانسور باز میدارد. ترس از آسانسور به دلیل این که با استرس و اضطراب برای فرد همراه است، در دستهی اختلالات اضطرابی قرار میگیرد و نیاز به درمان با استفاده از روشهای تخصصی دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
ترس از آسانسور را چگونه بطور قطعی درمان کنیم؟
مشکل واقعی تمام کسانی که ترس از آسانسور دارند این است که از گیر افتادن در آسانسور می ترسند و پس از آن دچار اضطراب و حملات هراس می شوند. اکثر افرادی که می گویند از آسانسور ترس و وحشت دارند، از حملات هراس رنج می برند. ممکن است که آنها در یک مرحله در این شرایط (حملات پانیک) گیر کرده باشند و تجربه یک حمله هراس را داشته باشند. بنابراین هر وقت که “به دوباره وارد آسانسور شدن” فکر می کنند، این هشدار ناامیدانه را دریافت می کنند.
درواقع به احتمال خیلی زیاد این افراد هرگز در هیچ آسانسوری گیر نیفتاده اند.
در عوض تصور می کنند که وارد هر آسانسوری که بشوند، باعث می شود که احساس خجالت و ناراحتی از این حملات هراس کنند.
این امکان را با جزئیات کامل بررسی می کنند. تصور می کنند کاملا واقعیت دارد. چه قدرت تجسم خارق العاده ای!
چرا از آسانسور می ترسیم
ترس از گیر افتادن در آسانسور
اکثر کسانی که تمایلی به رفت و آمد با آسانسور ندارند، از گیر افتادن در آن می ترسند که این کاملا طبیعی است، چون گیر افتاد در فضای کوچک و تاریک آسانسور، می تواند تجربه ناخوش آیندی باشد. اما این ترس نباید آنقدر شدید باشد که شما را از فعالیت معمولی خود باز دارد.
ترس از فضای بسته
ترس از فضای بسته که به نام کلاستروفوبیا شناخته می شود، یک عارضه معمول در بعضی از افراد است. این افراد در محیطهای دربسته و کوچک، دچار اضطراب و تنش می شوند. اگر افرادی هم در یان محیط کوچک وجود داشته باشند، این تسر و اضطراب بیشتر می شود.
فوبیای آسانسور و نقش VR تراپی در درمان آن
فوبیا آسانسور نوعی ترس غیر منطقی است. که می تواند تمامی واکنش های فرد را تحت تاثیر قرار دهد و عملکرد حرکتی او را دچار اختلال جدی نماید. این ترس معمولا نسبت به یک مکان و یا شرایط خاص می باشد. یکی از فوبیاهای بسیار شایع در میان انسان ها، فوبیای آسانسور است. که خیلی از افراد از آن رنج می برند و متاسفانه خیلی از افراد نمی دانند که به این فوبیا دچار شده اند. اما زمانی که درون آسانسور قرار می گیرند، دچار نفس تنگی شده و منتظر رسیدن هر چه سریع تر به طبقه مورد نظر هستند. به همین دلیل در ادامه قصد داریم شما را با علل و نشانه های فوبیای آسانسور و نقش VR تراپی در درمان آن، به طور کامل آشنا کنیم.
فوبیای آسانسور چیست؟
فوبیای آسانسور نوعی ترس بیش از اندازه از فضای بسته است. که فرد هنگام ورود به آسانسور و بلافاصله پس از بسته شدن در آسانسور به آن دچار می شود. امروزه بسیاری از انسان ها درگیر این فوبیا می باشند. اما برخی از این افراد پس از ورود به آسانسور دچار حملات جدی مانند نفس تنگی، افزایش ضربان قلب، عرق کردن بیش از حد و … می شوند.
این افراد معمولا ترجیح می دهند 20 طبقه را با استفاده از پله ها، بالا بروند. اما حتی دو تا سه دقیقه درون آسانسور قرار نگیرند. به همین دلیل است که خرابی آسانسور و توقف آن برای حتی 1 دقیقه می تواند این افراد را به حملات پانیک دچار نماید. از همین رو این افراد در هر شرایطی از سوار شدن در آسانسور فرار می کنند.
دلایل ایجاد فوبیای آسانسور
معمولا این نوع از فوبیا، ریشه در کودکی افراد دارد. گیر افتادن در آسانسور برای مدت زمان طولانی و یا به تنهایی می تواند خاطره اضطراب آور تلخی را برای فرد به وجود آورده باشد. که زمینه فوبیا فرد نسبت به آسانسور می باشد. به همین دلیل هنگامی که فرد سوار آسانسور می شود، خاطرات اضطراب آور خود را به یاد می آورد. که در نهایت موجب استرس و حملات پانیک فرد می شود.
تنبیه های کودکی در فضاهای بسته و تاریک مانند انباری نیز، می تواند فوبیای فضای بسته ایجاد نماید. که شامل ترس از آسانسور نیز می شود.
علت ترس از آسانسور و روشهای غلبه بر آن
عوامل متعددی وجود دارند که میتوانند ترس از آسانسور را در افراد ایجاد کنند. برخی از این عوامل مربوط به ویژگیهای روحی خود فرد هستند اما برخی دیگر هم به دلیل القائات منفی و نادرست از سوی اجتماع و رسانهها به وجود میآیند. در ادامه به برخی از شایعترین علل و عوامل به وجود آمدن ترس از آسانسور در افراد میپردازیم.
ترس از آسانسور اغلب به دلیل نگرانی از بابت گیر افتادن داخل کابین به دلیل قطع برق یا نقص فنی شکل میگیرد. شنیدن تجربیات دیگران یا تماشای فیلم درباره شرایط مشابه میتواند زمینهساز نگرانیهای بیشتر نیز شود. معمولاً افرادی که از اختلال روانی کلاستروفوبیا و آگورافوبیا رنج میبرند نیز ممکن است دچار اِلِوِیتوفوبیا یا اختلال ترس از آسانسور شوند، زیرا عوامل و علل این ترسها با هم مرتبط هستند. کلاستروفوبیا به معنای ترس از فضاهای بسته و تنگ است و آگورافوبیا به ترس از به دام افتادن در شرایط ناخوشایند بدون هیچ گونه وسیله فرار اشاره دارد. حالا با در نظر گرفتن موقعیتی که فرد به هنگام استفاده از آسانسور باید خود را در آن قرار دهد میتوان متوجه شد که آسانسور ترکیب کاملی از هر دو ترس ذکر شده است. فضا محدود و بسته است و تنها یک راه ورود و خروج وجود دارد. استفاده از خروجی اضطراری هم میتواند گزینه دیگری به عنوان راه خروج از آسامسور باشد اما در هنگام استفاده روزمره نمیتواند به فرد آن احساس امنیت و دلگرمی را بدهد. همه اینها آسانسورها را به مکانهایی نسبتا ترسناک و نگران کننده تبدیل کردهاند.
داشتن خاطرۀ بد
افرادی که تجربه گیر کردن در آسانسور را دارند، ممکن است دچار هراس از آسانسور شوند.
نشانه های ترس از آسانسور
ترس از آسانسور ممکن است در افراد مختلف به شکل و صورتهای گوناگون بروز دهد. اما بطور کلی میتوان موارد زیر را به عنوان نشانههای واضح و آشکار آن قلمداد کرد:
- استرس و اضطراب و نگرانی
- ترس از خفگی
- وحشت از گیر افتادن در محیط ناامن و تاریک
- تنگی نفس و تنفس غیرمنظم
- تپش قلب
- ضعف و بی حالی و ناآرامی
روشهای درمان قطعی ترس از آسانسور
طبیعی است که ترس از آسانسور در اشکال غیرطبیعیاش میتواند زندگی و روابط اجتماعی و کاری شما را مختل کند. برخی افراد درک نمیکنند که ترس از آسانسور، مانند بیشتر فوبیاها، می تواند فلج کننده باشد. اما ناامید نباشید چرا که بسته به میزان ترس و میزان کنترل خود بر اوضاع میتوانید به تدریج با هراس خود روبرو شوید و آن را مدیریت کنید. برای درمان ترس از آسانسور میتوانید این راهها را امتحان کنید:
۱. لیستی از مراحل استفاده از آسانسور از زمان سوار شدن تا پیاده شدن تهیه کنید.
این یک روش سیستماتیک برای غلبه بر ترس از آسانسور است. با دنبال کردن این مراحل به صورت گام به گام میتوانید تشخیص دهید که ترس در کجا شدیدترین حالت را دارد. تمام مراحل از فشار دادن دکمه شماره طبقه تا انتظار برای رسیدن به آن طبقه، تماشای بسته شدن و باز شدن درب، تنها ماندن در داخل آسانسور یا تأخیر در باز شدن دربها را دنبال کنید. حالا سعی کنید برعکس عمل کنید. به عنوان مثال، پشت به درب آسانسور بایستید یا با تلفن خود مشغول شوید تا حواس شما پرت شود.
۲. میزان ترس در هر مرحله را مشخص کنید.
کاری که در مرحله قبل انجام دادید به این خاطر بود که متوجه شوید این کل فرایند نیست که شما را میترساند. فقط بعضی مراحل و قسمتها از کل تجربه سوار شدن بر آسانسور باعث وحشت شما میشوند. بنابراین به لیستی که در ابتدا ایجاد کردهاید برگردید و سطح ترس در هر مرحله را شماره گذاری کنید. مثلا به این شکل که ۱۰ به معنای «بسیار ترسناک»، ۶ به معنای «حدودا ترسناک» و ۱ به معنای «غیر ترسناک» باشند.
۳. با ترس خود روبرو شوید.
تا اینجا شما مشخص کردهاید که چه چیزی شما را بیشتر میترساند. کلید غلبه بر ترس از آسانسور و رسیدن به احساس عادی بودن شرایط، آن است که این اقدامات را به دفعات تکرار کنید. به یاد داشته باشید که هر چه بیشتر خود را در معرض ترس قرار دهید، در کنترل احساسات خود بهتر عمل میکنید. اگر احساس ناراحتی میکنید، دیگر ادامه ندهید و در فرصتی دیگر دوباره امتحان کنید. فشار زیاد و تند رفتن در اجرای این اقدامات میتواند نتیجه معکوس داشته باشد. سرعت خود را تنظیم کنید و مرحله به مرحله بر ترس خود فائق آیید.
۴. درباره ترس خود صحبت کنید.
پیدا کردن فردی که بتواند شما را در این مورد کمک کند، سخت نیست. با شخصی که به او اعتماد دارید صحبت کنید و به یاد داشته باشید که مشکل خود را صادقانه با آنها در میان بگذارید و از آنها کمک بخواهید. اگر از سوار شدن بر آسانسور به تنهایی میترسید، میتوانید از آنها بخواهید که همراه شما سوار شوند. ممکن است در ابتدا کمی سخت باشد اما به تدریج ترس شما کمتر و کمتر میشود و در نهایت کاملا از بین میرود.
۵. تمرین صبور بودن انجام دهید.
در مواجهه با خود و مشکلات خود صبور باشید. بالاخره مبارزه با ترس کار سادهای نیست. ممکن است لازم شود صدها بار در آسانسور سوار شوید تا ترستان تحت کنترل درآید. حتی پس از انجام دادن همه این کارها نیز ممکن است کمی تردید و نگرانی در شما باقی بماند که طبیعی است. بنابراین سعی کنید کمی به خودتان ساده بگیرید و روی پیشرفتهای خود تمرکز کنید و نه نگرانیهایتان.